دانلود رایگان طرح توجیهی

متریت پس از زایش و متریت سپتیک در گاو و تفاوت این دو بیماری

عارضه بسیار وخیم حیوانات در روزهای ابتدائی یک هفته متعاقب زایش همراه یا بدون جفت ماندگی گویند اتیولوژی مولتی فاکتوریال دارد و مخلوطی از باکتری ها هستند

دراسب و گاو به علت پروتئین جفت رشد باکتری لگاریتمی است وقسمت غالب متریت سپتیک دارند

درگاو چاق چون لابلای عضلات رحم هم چربی دارد برگشت رحم دیر وجفت دیر خارج میشود و درگاو لاغر به علت کتون بادی ها ایمبالانس انرژی منفی است وضعف شدید آنها را به همراه دارد که ازعوامل متریت سپتیک است

همچنین القا زایمان با کورتون که پایداری استروژن را ندارد در ایجاد عارضه موثراست چون درزایش طبیعی پروستاگلندین اثر می کند و پدیده های هورمونی درزمان خاص سبب زایش میشوند اینجا یکباره پروستاگلندین بالا می رود ولی استرادیول و اثرات آن ناگهانی شده و اثر پایداری را نخواهند داشت

پاتوژنز: ادم و نکروز دیواره رحم و حجیم و حاوی ترشحات آبکی و متعفن که با رحم پس از زایش عادی فرق دارد و تمام لایه ها دارای آلودگی است و دستکاری مشکل می دهد

علائم: کاهش شیر که در بسیاری از بیماری های عفونی آنرا نداریم ولی اینجا بی اشتهائی و عدم کارکرد شکمبه و توکسمی ودرجه حرارت بالا 41تا 5/39 درجه است توکسمی شدید ضربان قلب 96 تا 120 است کاهش حرکات شکمبه و اسهال بدبو جفت ماندگی هم دیده میشود و دهیدراته است و خطوط جمع شدن رحم که در وضعیت نرمال دیده میشود قابل لمس نیست در رحم طبیعی با 2 ماساژ خطوط لمس میشود ولی اینجا کیسه مانند است و قطعات نکروتیک ظرف 10 تا 14 روز لمس میشود  

کتونوری، نوتروپنی و لوکوپنی با انحراف به چپ وکتونوری دردام دیده میشود

درگذشته ترشحات رحم و جفت باقیمانده شل را خارج می کردند وروند بهبودی تسهیل پیدا می کرد ولی اگرجفت چسبندگی داشته باشد نباید خارج کرد

از ضد التهاب ها نباید استفاده کرد به ویژه فلونکسین نباید زیاد استفاده شود چون ضدالتهاب ها اولا موارد زخم گوارش را بالا میبرند و در ضمن آنتی بیوتیک به سایت عفونی را کم میکنند و آنتی بیوتیک را نیز باید نصف دوز بزنیم

از هورمون استرادیول نیز استفاده نمیشود زیرا سپتی سمی را تشدید می کند

داروی انتخابی متریت سپتیک پنی سیلین + استرپ است

متریت سپتیک گاهی متعاقب درمان خودسرانه کتوز توسط دامداران بوسیله کورتون ها ایجاد میشود زمان وقوع متریت سپتیک 1 تا 10 روز پس از زایش می باشد

درمتریت سپتیک مواد سپتیک به رنگ خونی تا قهوه ای پررنگ و بسیارسوزاننده ومتعفن با قوام آبکی از خلف حیوان خارج میشود

درمتریت سپتیک مجازنیستیم رحم گاو مبتلا را شستشو دهیم زیرا باعث وخامت اوضاع میشود

بهترین داروی متریت سپتیک تتراسایکلین داخل رحمی در گاو وضد التهاب غیراستروئیدی در مادیان است

پروستاگلندین درمادیان نباید استفاده شود ومصرف استروژن نیز متداول نمی باشد

متریت سپتیک اکثرا در دوره ابتدائی اتفاق می افتد

شستشوی رحم درمتریت سپتیک درگاو با پوویداین آیوداین و درمادیان با سرم سالین است

برخی نژادهای گاومیش رودخانه ای که درلجن فرو می روند به متریت ها حساس هستند

بسیاری ازعفونت ها دردوره ابتدائی است چون گسیختگی در سایت کارانکول داریم  واز جمله متریت سپتیک وولوواژنیت نکروزان دراین دوره است دراین دوره میزان استروژن و پروژسترون درسطح پائینی است

ولوواژنیت نکروزان :

بیشتر به علت laceration  در ولوو و واژن است و باکتری گندروی روی آن رشد می کند فرج اعصاب حسی زیاد دارد ولی داخل آن و در وستیبول اعصاب وجود ندارد و دام با فتوتومی و یا سخت زایی به علت کشیدگی و لغزنده نبودن مهبل و فرج وتخریش و عفونی شده وآماس دار میشود وهمزمان ممکن است جفت ماندگی داشته باشد ومشکل مضاعف میشود وحضورپرده های جفت سبب بیشتر شدن عفونت میشود چون یک محیط مغذی است و درموارد بدون جفت ماندگی نیزگاهی چربی با زایش تلیسه خارج میشود و حتی فتوس طبیعی هم درمجرا گیر کرده ومهبل دچار پارگی شده وچربی خارج میشود

تفاوت های متریت سپتیک با متریت پس از زایش:

1-قوام متریت سپتیک شل و نازک است و پرازمایعات می باشد اما درمتریت پس اززایش ترشحات خمیری است و دیواره ضخامت نسبی دارد 

2-درمتریت سپتیک ترشح قرمز و آبکی و قهوه ای و گاه متمایل به صورتی است اما دراینجا قوام خمیری سفید مایل به سبز قهوه ای و چرکی خونی است رحم جمع شدگی بهتری در این حالت دارد و چین خوردگی رحم زیر دست لمس میشود

3-زمان وقوع متریت سپتیک 1 تا 10 روز پس اززایش است اما متریت پس اززایش 2 تا 8 هفته پس اززایش(دوره بینابینی) رخ می دهد

متریت پس اززایش:

درگیری تمام ضخامت رحم اما علائم سیستمیک ندارد روی کفایت تولیدمثل اثردارد آلودگی باکتریائی بالا دردوهفته اول پس اززایش و وقوع بالا درزایشگاه های آلوده دارد

در این بیماری سیکل های متوالی به بهبودی عارضه کمک می کنند

متریت پس اززایش مانع تکامل فولیکولی واوولاسیون میشود

تفاوت این متریت با سایر عفونت های تناسلی این است که در تمام ضخامت رحم درگیری می دهدولی علائم سیستمیک ندارد وتا میومتردرگیر است

قوام متریت سپتیک شل و نازک است و پر ازمایعات می باشد اما درمتریت پس از زایش ترشحات خمیری است و دیواره ضخامت نسبی دارد

در این دامها  open days طولانی شده وعفونت مزمن شده و جسم زرد پایدار منجر به پیومتر میشود

در این بیماری بستر مناسب اهمیت فراوان دارد عملیات هایی باید قبل از زایش روی دام انجام شود از حوضچه با کات کبود و فرمالین عبور دهیم و در باکس زایش بروند و بعد از فارغ شدن گاو باید شسته شود و ضدعفونی شود تا اکوسیستم باکتریایی خاص و مقاوم در زایشگاه ایجاد نشود

دو گوساله های دوقلوباید شرایط آسپسی رعایت شود و گوساله اول و دوم پشت سرهم خارج شوند و فاصله نیفتد

درمتریت سپتیک ترشح قرمز و آبکی و قهوه ای و گاه متمایل به صورتی است اما دراینجا قوام خمیری سفید مایل به سبز قهوه ای و چرکی خونی است رحم جمع شدگی بهتری در این حالت دارد و چین خوردگی رحم زیر دست لمس میشود

ترشحات متریت پس اززایش بسیار بودار و متعفن اند وبرخی حیوانات بی اشتها و کاهش مختصرتولید دارند

اعمال باکتری ها و توکسین آنها بصورت سیستم عمل کرده و اثر مهاری پالس های GnRh دارد و LH به اندازه کافی نیست که اولین یا دومین اوولاسیون صورت بگیرد و روی FSH اثری ندارد وقفه در پالس LH می دهد و این روی اوولاسیون اثر کرده و کیست های فولیکولار ایجاد و یا آنستروس ایجاد می کند و سیکل برقرار نمیشود و پس از مدتی که سیکل برقرار میشود سیستم همورال و واسطه سلوله سبب درمان خودبخودی متریت خواهند شد

وپروستاگلندین روی این گاوها با برقراری سیکل موجب بهبودی کامل حیوان میشود

هر نوع دستکاری و وارد کردن موادشیمیایی و وارد کردن لوازم سیستم دفاعی را حداقل یک هفته متوقف می کند و عفونت را پخش می کند

مهمترین عامل در این بیماری مدیریت است

علائم بالینی:

تاخیر درتشخیص و درمان با توجه به اثر روی تخمدان و اثر عفونت روی آن مثل اثر آرکانوباکتر پیوژنزازآن دست باکتری های بی هوازی و هوازی مشکل سازه وآنستروس شده ویا تخمدان غیر فعال میشود وکاهش مصرف مواد غذایی عامل مستعد ایجاد ورم پستان می باشد و ترشحات رحمی حاوی آرکانوباکتر سفید و خاکستری و متمایل به زرد با بوی متعفن می باشد و درمان نشود پیومتر ایجاد می کند میتوان بیماری را به یک بیماری آندومتریت خفیف تبدیل کرد

آنتی بیوتیک موضعی مهم است چون محیط رحم بی هوازی است وباید موضعی وعمومی را با هم بکاربرد قبل از روز 30 هم نمیتوان پنی سیلین در رحم زد و تنها ترکیبات مجاز تتراسایکلین واکسی تتراسایکلین ها هستند چون رحم در این حالت سطح جذب کاهش یافته دارد و در لومن در سطح اندومتر حدی از آن عمل ضد باکتری اعمال کرده و نباید آنتی بیوتیک با دوزبالااستفاده شود LH وقفه یافته و پالس ایجاد نشده ولی فولیکول را تبدیل به کیست کرده و مقادیر بالا اثرات سو دارد وآلودگی داخل پستانی را به ورم پستان می کند

آنتی بیوتیک موضعی و عمومی در جمع شدن و بهبودی رحم کمک می کند چون درمتریت تمام لایه ها تا سروزدچارعفونت شده و آنتی بیوتیک موضعی جذب سیسمیک ندارد و باید دردوزبالا جهت آرکانو باکتر پیوژن استفاده شود

ترکیبات استروژن باید با دقت استفاده شود چون باعث گشادشدن اویدوکت و گردن رحم میشود و سالپنژیت و پریتونیت می دهد و پالس LH وقفه افتاده و فولیکول را تبدیل به کیست می کند

 mahdipnut@yahoo.com